طرح گل حنایی در فرش ایران

طرح گل حنایی در قالیبافی و فرش دستباف ایران، یک طرح شناخته شده اما کم کاربرد است، در این مورد در کتاب «قالی ایران» و به نقل مستقیم آمده است:

(صفحه 59)
طرح گل حنایی

مفسّران مکرّر در مکرّر اظهار داشته اند که این طرح نام خود را از گل حنا اقتباس کرده است، ولی شباهت زیادی به این گل ندارد. با این همه طرح گل حنایی اشاره ای است به این گل.
گرچه در ایران طرح مشهوری است ولی رواج زیادی ندارد. این طور به نظر می رسد که اصل منشاء آن اراک (سلطان آباد) بوده است و هنوز نیز در بین قالیبافان مشک آباد و حال یکی از متداول ترین طرحها به شمار می رود. در مغرب، این طرح را اغلب شاه بلوط می نامند، زیرا به شکوفه این درخت شباهت دارد.


اطلاعات منبع:
کتاب قالی ایران
مولف: سسیل ادواردز
مترجم: مهین دخت صبا
ناشر: فرهنگسرا
چاپ دوم: 1370
صفحه نقل شده: 59


طرح گل حنایی در فرش ایران

ادامه مطلب

کاربرد الیاف پنبه در فرش دستباف

الیاف پنبه ای نمی توان برای پرز قالی استفاده کرد. در موارد بسیار نادری دیده شده است که پنبه را براق و ابریشم نما کرده و فرش های ابریشمی تقلبی از آن بافته اند.
پنبه

کاربرد الیاف پنبه در فرش دستباف

الیاف پنبه به طور گسترده در قالی بافی به کار می روند، به طوری که می توان گفت که تار و پود بیشتر فرش های ایران از پنبه است. یکی از امتیازات رشته های پنبه نسبت به انواع پشمی آن، این است که چون آفت بید به خوردن آن علاقه ای ندارد، فرش هایی که تار و پود آنها از پنبه می باشد در صورتی که در معرض بیدخوردگی قرار گیرند تنها پرز و یا گوشت آنها از بین می رود و سوراخ و یا حفره ای در آنها ایجاد نمی شود؛ در نتیجه به آسانی می توان طبقه جدیدی از پرز را از طریق گره زدن بر روی شبکه ی تار و پود فرش که سالم باقی مانده است، به وجود آورد.
از ویژگی های مهم الیاف پنبه استحکام آن است. الیاف پنبه به دلیل خاصیت کششی کمتری که در مقایسه با الیاف پشمی دارند برای تار و پود قالی مناسب تر هستند. طول و قطر الیاف پنبه با توجه به نوع و شرایط اقلیمی کشت آن متفاوت است و هر چه طول بیشتر و قطر نازکی داشته باشند مرغوب ترند. پنبه ی ایران با خصوصیات ویژه ای که دارد بر خلاف عدم قابلیتش برای بافت پارچه های ظریف و برای تار و پود فرش های درشت بافت بسیار مناسب است، بر خلاف آنکه برای بافت پارچه های ظریف مناسب نیست.
از الیاف پنبه ای نمی توان برای پرز قالی استفاده کرد. در موارد بسیار نادری دیده شده است که پنبه را براق و ابریشم نما کرده و فرش های ابریشمی تقلبی از آن بافته اند. گاهی برای پود گذاری به جای پنبه از الیاف ویسکوز نیز استفاده می شود. برای تشخیص پنبه از ویسکوز بهترین روش این است که الیاف مشکوک را در آب خیس کنند. الیاف ویسکوز بعد از این عمل به راحتی پاره می شوند، در حالی که پنبه مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد.


منبع:کتاب افسانه جاویدان فرش ایران،محمد جواد نصیری،انتشارات فرهنگسرای میر دشتی،چاپ اول تهران،1389،صفحه 38

ادامه مطلب

۴۳۰۰ بافنده فرش خراسان جنوبی بیمه هستند

مدیرکل تأمین اجتماعی خراسان جنوبی با بیان اینکه چهار هزار و ۳۱۵ بافنده فرش استان تحت پوشش این سازمان هستند، گفت: برای افزایش سهیمه بیمه قالیبافان همچنان در حال پیگیری هستیم.
به گزارش کارایان فرش مجید درویشی در گفتگو با مهر اظهارکرد: زمانیکه قانون بیمه قالی بافان به تصویب رسید، مقرر شد بخشی از سهم کارفرما توسط دولت پرداخت شود تا آنها تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار گیرند.

۴۳۰۰ بافنده فرش خراسان جنوبی بیمه هستند

وی افزود: با توجه به رقمی که برای بیمه قالی بافان گذاشته شده و افرادی که شناسه دارند، اگر تعداد آنها تغییر نکند، پذیرش افراد جدید امکان پذیر نیست و نمی‌توان افراد جدید را در این بخش بیمه کنیم.
وی گفت: بیمه افرادی که طبق گزارش بازرسان سازمان به شغلی غیر از قالی بافی فعالیت داشته و یا حق بیمه‌شان را پرداخت نکنند، قطع می‌شود.
درویشی با اشاره به وجود ۵۰ هزار بافنده فرش در استان بیان کرد: در حال حاضر چهار هزار و ۳۱۵ نفر بافنده تحت پوشش بیمه هستند در صورتی که سهمیه خراسان جنوبی در این طرح دو هزار و ۹۱۸ نفر بوده است.
وی یادآور شد: از محل طرح هدفمندی یارانه‌ها در تبصره ۱۴ بودجه سال ۹۶ برای بیمه افراد خاص پیش بینی‌هایی شد، تا زمانیکه مصوب نشود قابل بیان نیست، امید است در این برنامه قالی بافان نیز تحت پوشش قرار بگیرند.
درویشی عنوان کرد: برای افزایش سهمیه استان در حال پیگیری هستیم تا از محل قطع بیمه سایر استان‌ها سهمیه دریافت کنیم، اما شرایط برای تمام کشور تقریباً به همین نحو است.
وی ابراز امیدواری کرد که در سال ۹۶ خبرهای خوشی برای این قشر سختکوش در تبصره ۱۴ شنیده شود شاید گره‌ای از کار قالی بافان گشوده شود.
به گفته درویشی، برند قالی خراسان جنوبی در بازارهای جهانی شناخته شده است، تلاش‌ها برای حمایت از این قشر ادامه دارد.

خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

دوره آموزش ارتقای مهارت قالیبافان در قزوین

معاون امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان قزوین گفت: دوره آموزش ارتقای مهارت قالیبافان با حضور ۱۲۰ نفر در استان برگزار شد.
علی اکبر کبیری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: دوره های آموزشی قالیبافان به منظور حفظ و افزایش کیفیت تولید فرش های دستباف در کشور، آشنایی با ارزش ها و اصالت های فرش های بومی و ترغیب بافندگان به تولید فرش های اصیل، ترویج استفاده از مواد اولیه، ابزار و روش های مناسب برای بافت فرش و آشنایی بافندگان با عیوب و آسیب های رایج در مراحل بافت فرش در منطقه برگزار شد.
وی افزود: همچنین ترویج روشهای بهینه برای اصلاح عیب ها و پیشگیری از بروز آسیب های شناسایی شده در فرش منطقه در میان بافندگان، افزایش بهره وری در بافت فرش و کاهش هزینه های تولید و حفظ و افزایش کیفیت فرش های تولیدی از دیگر اهدافی است که در برگزاری دوره ها مورد توجه قرار داشت.
کبیری تصریح کرد: این دوره ها با همکاری معاونت آموزش و تحقیقات مرکز ملی فرش ایران و اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان برگزار شد و مورد استقبال شرکت کنندگان نیز قرار گرفت.

خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

تشکیل اتحادیه صادرکنندگان فرش خراسان شمالی

عامل توسعه کنسرسیوم صادراتی فرش و دستبافته های داری خراسان شمالی گفت: اتحادیه صادرکنندگان فرش در این استان 941 هزار نفری تشکیل می شود و در این راستا اقدامات لازم انجام شده است.
حامد چمن رخ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: تاکنون اتحادیه صادرکنندگان فرش در چهار استان تشکیل شده و ما پیگیر هستیم تا پنجمین آن در خراسان شمالی راه اندازی شود.
وی افزود: این اتحادیه زیر نظر اتاق ایران فعالیت خواهد داشت و اکنون اقدامات اولیه توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و کنسرسیوم صادراتی فرش و دستبافته های داری خراسان شمالی انجام شده است.

تشکیل اتحادیه صادرکنندگان فرش خراسان شمالی

چمن رخ گفت: ثبت کنسرسیوم صادراتی فرش خراسان شمالی نیز یکی دیگر از اقدامات در حال پیگیری است.
عامل توسعه کنسرسیوم صادراتی فرش و دستبافته های داری خراسان شمالی در ادامه با گلایه از اینکه مرکز ملی فرش نتوانسته است رضایت فرشی را آن گونه که باید و شاید جلب کند گفت: این مرکز از رسالت و مسئولیت خود فاصله گرفته است.
پیش از این، شرکت سهامی فرش که به عنوان متولی فرش، به تولید و بازار فرش نظارت داشت، توجه زیادی به رونق فرش دستباف داشت، اما از زمان تاسیس مرکز ملی فرش ایران روز به روز شاهد افول فرش دستباف در کشور هستیم.
وی افزود: تاسف بارتر این که شرکت فرش ایران نیز دیگر فعالیتی در شان تاریخچه خود ندارد و اکنون نیز به مالکیت بانک تجارت درآمده است.
چمن رخ خاطرنشان کرد: مرکز ملی فرش که زیر نظر وزارت بازرگانی سابق برای سامان دادن به اوضاع فرش شکل گرفت هنوز نتوانسته است اقدامی که رضایت خاطر فرشی ها و خانواده فرش را جلب کند، انجام دهد و از این حیث کارنامه قابل قبولی ندارد.
وی تصریح کرد: عملکرد مرکز ملی فرش در زمینه حمایت از تولید فرش دستباف قابل دفاع نبوده و نتوانسته رسالت خود در زمینه بازاریابی را خوب انجام دهد، البته در زمینه تحقیق و پژوهش اقدامات خوبی انجام داده اما این آثار تحقیقی و پژوهشی در کتابخانه مرکز آرشیو شده است.
عامل توسعه کنسرسیوم صادراتی فرش و دستبافته های داری خراسان شمالی اظهار کرد: بارها مشاهده شده افرادی که به دنبال منابع تحقیقی و پژوهشی هستند و این منابع را از مرکز ملی فرش جست وجو می کنند، اما به آن دست پیدا نمی کنند، معلوم نیست چرا این اطلاعات و پژوهش ها به اشتراک گذاشته نمی شود؟
وی درباره برنامه های کنسرسیوم صادراتی فرش و دستبافته های داری خراسان شمالی گفت: این کنسرسیوم پیش از این دست یابی به بازارهای آمریکا را هدفگذاری کرده بود زیرا بازارهای آمریکایی یکی از بهترین بازارهای فرش ایران بود اما با اعمال تحریم ها بتدریج از دست رفته است.
چمن رخ افزود: در آن سال ها، کشورهای پاکستان و هند جای ما را در بازار آمریکا گرفتند اما پس از برجام تلاش ما این بود که بتوانیم دوباره این بازار را احیا کنیم.
وی خاطرنشان کرد: با روی کار آمدن رییس جمهوری جدید آمریکا برنامه ریزی برای دست یابی به بازارهای آن کشور از برنامه خارج شد و اکنون تلاش داریم تا بتوانیم در بازار چین فعالیت کنیم و بیشتر در این بازار حضور داشته باشیم.
چمن رخ افزود: قراراست در فروردین ماه سال آتی تیمی از تجار و فعالان فرش ایران برای حضور در نمایشگاه دموتکس به شانگ های چین اعزام شوند. این حضور می تواند اهداف بسیاری از بازاریابی در کشور چین را محقق سازد.
در استان خراسان شمالی حدود 18 هزار کارگاه قالیبافی با 21 هزار بافنده وجود دارد که سالانه حدود 400 هزار متر مربع فرش در این استان تولید می شود.
طبق گزارش اتحادیه فرشبافان خراسان شمالی این استان حدود 9 درصد از تولید فرش دستباف ایران را به خود اختصاص داده و سالانه 100 هزار متر مربع از فرش این منطقه به خارج از کشور صادر می شود.
خراسان شمالی برای سامان دادن به صنعت فرش دستباف، خوشه صنعتی فرش را در دستور کار خود قرار داده تا بتواند در این قالب، فرش دستباف استان را با طرح و نام این منطقه به بازارهای داخلی و جهانی عرضه کند. همچنین شهرک فرش نیز با هدف ساماندهی کارگاه های تولید و عرضه فرش در شهرک صنعتی بجنورد، فعال شده است.
به گفته مسئولان مربوطه کمبود نقدینگی، پایین بودن کیفیت تولیدات و متناسب نبودن تولیدات فرش دستباف با سلائق مشتریان و نیز کمبود امکانات زیرساختی از اساسی ترین مشکلات فعالان این صنعت در این استان است.

خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

بافت بهترین فرش های ابریشمی کشور در خلخال

رییس اتحادیه فرش دستبافت استان اردبیل گفت: خلخال از قطب های تولید بهترین و مرغوب ترین فرش های کشور بوده و نفیس ترین فرش های ابریشمی صادراتی ایران در این شهرستان بافته می شود.
به گزارش کاراین در ارتباط با ایرنا ، مالک اژدر حسنی در کارگاه آموزش ارتقای مهارت های قالیبافی در خلخال افزود: بیش از سه هزار بافنده تک باف فرش و قالی در این شهرستان در بافت فرش های نفیس از جمله فرش های ابریشمی نادر فعالیت دارند.

بافت بهترین فرش های ابریشمی کشور در خلخال

وی گفت: فرش های بافته شده توسط هنرمندان فرشباف خلخال از لحاظ کیفیت ، رنگ ، مرغوبیت ، رج شمار و نقشه های بکار رفته در بافت فرش از بهترین فرش های دستبافت تولیدی کشور و جهان بوده و به عنوان یک برند و هویت ایرانی در سطح بین الملی شناخته شده است.
وی از برگزاری نخستین دوره آموزشی ارتقای مهارت قالیبافی برای بافندگان با تجربه و فعالان این رشته در 6 شهرستان استان اردبیل خبرداد و افزود: در این دوره آموزشی که با شرکت بیش از 200 بافنده فرش با تجربه برگزار شد شرکت کنندگان با شیوه های جدید فرشبافی ، شناخت معایب فرش و چگونگی رفع آن ، حقوق اجتماعی فرشبافان ، نحوه استفاده از مزایای بیمه فرشبافی ، رعایت بهداشت محیط کار و نحوه بازاریابی فرش آشنا شدند.
وی اظهار کرد: اعتبار برگزاری این دوره های آموزشی از سوی مرکز ملی فرش ایران تامین شده و سیاست این مرکز گسترش دوره های آموزشی ارتقاب مهارت قالیبافی در روستاهای استان است که به زودی این امر محقق شده و فرشبافان روستایی نیز از مزایای دوره های آموزشی ارتقای مهارت بهره مند خواهند شد.
میر اعلا سیدی ، رییس اداره امور فرش و اشتغال اداره کل صنعت ، معدن و تجارت استان اردبیل نیز در این کارگاه قطع بیمه تامین اجتماعی 50 درصد از فعالان در بخش فرشبافی تک بافت استان را از جمله مشکلات این قشر تلاشگر ذکر کرد.
وی گفت: در حالی که 12 هزار متقاضی بیمه فرشبافان به تامین اجتماعی معرفی شده این بیمه از سال 93 تاکنون قطع شده و تقاضای جدیدی زیرپوشش بیمه تامین اجتماعی قرار نگرفته مضاف بر اینکه در این مدت بیمه 50 درصد از قالیبافان استان به بهانه غیر واقعی بودن فعالیت این افراد در کار فرشبافی از سوی تامین اجتماعی قطع شده است.
وی افزود: در صورت برقرار شدن مجدد بیمه فرشبافان 14 هزار متقاضی جدید برای استفاده از مزایای بیمه فرش بافان در انتظار قبول تقاضای خود هستند.
در این مراسم از 30 بانوی شرکت کننده در دوره سه روزه ارتقای مهارت قالیبافی در مرکز آموزش فنی و حرفه ای شماره 2 خلخال تجلیل شد.

خبرنامه کارایان

ادامه مطلب