رنگزای وسمه

رنگزای وسمه

وسمهCamelina Sativa

علفی،2ساله،پایا،پلی مرف،به ارتفاع5/0 تا 5/1متر و دارای گلهایی مجتمع به رنگ زرد زیباست.در نواحی مختلف اروپا،آسیا و احتمالا نقاط غربی ایران مانند کرمانشاه می روید.
وسمه(WOOD-LEAVES):از گیاهانی است که در اثر عملیاتی بر روی برگهای آن رنگ آبی تا سرمه ای خوبی به دست می آید.می توان گفت از خانواده رنگ نیل بوده و همانند آن نخست باید عمل احیا کردن را انجام داد و سپس در محیط اسیدی،رنگ اصلی ظاهر می شود و با دندانه زاج سفید،رنگ کرم یا بژ به دست می آید و از سولفات مس رنگی متمایل به سبز درست می شود.
برای دستیابی به رنگ آبی بایستی برگهای وسمه را تخمیر نموده و با قلیایی ها رسوبی به دست می دهد که رنگ غیر قابل حل در آب خواهد بود پس از به کارگیری از یک احیا کننده در محیط قلیایی با 5/8=PH،این ماده رنگی قابل حل شده و توانایی پیوند با لیف پشمی را پیدا می کند.درجه دما نبایستی از 50 درجه سانتیگراد بالاتر رود.
این گیاه از تیره شب بو Cruciferae و زیر خانواده Camelina Sativa می باشد. از گلهای آن سابقا جهت درمان استفاده می شده است. این گیاه در ردیف انواع مولد نیل جای دارد و تشکیل ماده اخیر بر اثر تغییر شکل نوعی هتروزیدب به نام اندیکان Indican که در بعضی Indigofera ها و در Polygonum tinctorium Ait و غیره نیز وجود دارد حاصل می شود.
اندیکان با فرمول C_14 H_7 O_6 و به وزن مولکولی28/295 است.تحت اثر نوعی آنزیم هیدرولیز می گردد و گلوکز و اندوکسیل Indoxyle به فرمول C_8 H_7 〖NO〗_ از آن به دست می آید.ماده اخیر اگر در مجاورت هوا قرار گیرد،اکسیژن هوا را تحت اثر یک اکسیدان در خود تثبیت می کند و از آن 2 مولکول آب و یک مولکول ایندی روبین Indirubine به فرمول C_16 H_10 〖NO〗_2 حاصل می گردد که ایزومرنیل (Indigo) می باشد.
این گیاه از قدیم الایام مورد شناسایی مردم بوده و علاوه بر آنکه در وسعت های پهناوری به حالت خودرو می روئیده در هرصورت در بعضی از کشورها مانند انگلستان،مخصوصا در کشور فرانسه پرورش می یافته است.در جنوب فرانسه نیز به نام قدیمی Gue de یا Voue de موسوم بوده است.
در قرن 15 میلادی پرورش آن به حداکثر رسید ولی از آن تاریخ به بعد به علت استفاده مردم از نیل،ارزش آن در اواسط قرن 16 میلادی کاهش کلی حاصل نمود.اعراب آن را وسمه،نیل بری و ردانیل می نامند.


کتاب منبع:رنگرزی طبیعی/داوود امیری/انتشارات شباهنگ/1387-تهران/صفحات63 و64

بازگشت


بازدید کننده گرامی ، شما به عضویت سایت در نیامده اید.
پیشنهاد می کنیم در سایت ثبت نام کنید و یا وارد سایت شوید.

نظر دهید :

نام شما :*
ایمیل شما :
نظر شما :
  • bowtiesmilelaughingblushsmileyrelaxedsmirk
    heart_eyeskissing_heartkissing_closed_eyesflushedrelievedsatisfiedgrin
    winkstuck_out_tongue_winking_eyestuck_out_tongue_closed_eyesgrinningkissingstuck_out_tonguesleeping
    worriedfrowninganguishedopen_mouthgrimacingconfusedhushed
    expressionlessunamusedsweat_smilesweatdisappointed_relievedwearypensive
    disappointedconfoundedfearfulcold_sweatperseverecrysob
    joyastonishedscreamtired_faceangryragetriumph
    sleepyyummasksunglassesdizzy_faceimpsmiling_imp
    neutral_faceno_mouthinnocent
کد را وارد کنید : *
عکس خوانده نمی شود