هنر و صنعت قالیبافی در لیلیان

لیلیان [lalayan]

قالی لیلیان

یا «لیلاهان» از کانونهایی بافندگی منطقه اراک. بزرگترین روستا از 7 روستای «ارمن نشین» واقع در دره شمال غربی خمین که قالیبافی در همه این روستاها رواج دارد. قالی « لیلاهان» بافتی فشرده و کرک بلند دارد و یک پوده است با زمینه ای به رنگ قرمز دوغی که طرح آن زیبا نیست. این قالی در «کمره» نیز بافته می شود ولی بافندگان «لیلاهان» آن را چنان پرداخت می کنند که سطح آن مخملی و نرم می شود.



منبع:فرشنامه ایران،دکتر حسن آذرپاد،فضل الله حشمتی رضوی،تهران1383،صفحه 280

ادامه مطلب

هنر و صنعت قالیبافی در سرابند

سرابند [saraband]
یا « سربند» از شهرستانهای استان مرکزی و مرکز آن «شازند» است.

قالی سرابند:
در سرابند نزدیک 3000 دار و در 30 روستا متمرکز است که نصف آن در سه روستا که قالی معروف سرابندی را می بافند برپاست. طرح این قالی به بته میری معروف است. بافت دارهای بقیه روستاها نامرغوب است. قالی سرابند دو پوده است و با گره ترکی بافته می شود با تار و پودی از نخ پود آن آبی رنگ است.

قالی میر:
در بازارهای فرش مغرب زمین،سرابند بیشتر یادآور طرحی است که در ایران به «بته میری» معروف است. و قالیهای قدیمی و خوش جنس این منطقه نیز به نام قالی میر معروف بوده است با نقشی از بته های ترمه و حاشیه ای با نگاره خطهای موازی و نقش مو وابستگی قالی امروزی سرابند به آنچه که سنت قالی سرابندی در اوایل قرن نوزدهم بوده است بخوبی پیداست. اگر در نگاره های متن د گرگونیهایی دیده می شود در نقش حاشیه ها، ریزه کاریها همان است که بوده است.سنت رنگ آمیزی قالی سرابند در گذشته بهره گیری از رنگهای گیاهی بوده است.



منبع:فرشنامه ایران،دکتر حسن آذرپاد،فضل الله حشمتی رضوی،تهران1383،صفحه 280

ادامه مطلب

طرح خشتی یا قاب قابی در فرش

طرح خشتی


طرح خشتی در فرش

در صورتی که متن فرش با اشکال هندسی،مربع و لوزی شبکه بندی شده و در داخل هر یک از خانه های این شبکه نقش مایه هایی از قبیل گلدان،بته،شاخه گل درختان گوناگون خاصه سرو وبید،وحوش و پرندگان به صورت مجرد تقسیم شده باشد به گونه ای که هر خانه از نظرشکل و محتوا از خانه مجاور متمایز باشد اصطلاحا طرح را قاب قابی ویا به عبارتی قاب خشتی می نامند. استفاده از این طرح در منطقه بختیاری چنان رایج است که اگر منشا آن را از این ناحیه بدانیم سخنی به گزاف نگفته ایم.
امروزه با تقلید از این طرح در تبریز،قم،بیرجند،قالیچه ها و فذش هایی بزرگ و کوچک به تعداد قابل ملاحظه بافته می شوند.



منبع:کتاب افسانه جاویدان فرش ایران،محمد جواد نصیری،انتشارات فرهنگسرای میر دشتی،چاپ اول تهران،1389،صفحه 82

ادامه مطلب

رونق بازار فرش استان اصفهان مستلزم تسهیل در صادرات این محصول است

رونق بازار فرش استان اصفهان مستلزم تسهیل در صادرات این محصول است

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: فرش یکی از مهمترین ویژگی‌های فرهنگی استان اصفهان در مناطق مختلف است و برای رونق بازار این محصول باید زمینه‌های صادرات آن را افزایش دهیم.

بررسی مسائل و معضلات «هنر – صنعت فرش» در استان اصفهان، مهمترین دستور کار دومین جلسه «مجمع نمایندگان استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی» بود که در فرمانداری شهرضا برگزار شد، در این جلسه فعالان این هنر - صنعت در استان اصفهان ضمن بیان دیدگاه‌ها، نیازها و خلاءهای قانونی در حمایت از این هنر – صنعت، خواستار حمایت جدی اعضاء مجمع نمایندگان استان از خود شدند.

علی شهبازی – مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید کننده فرش دستباف روستایی استان اصفهان در این جلسه عنوان کرد: یکی از مهمترین سرمایه‌های ملی کشور فرش است تا جایی که در همه مناطق جهان، ایران را با عنوان فرش می‌شناسند.

وی اظهار کرد: استان اصفهان یکی از مهمترین استانهای کشور در هنر فرش بافی است تا جایی که از آن به عنوان یکی از مهمترین قطبهای تولید این محصول یاد می‌کنند.

مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید کننده فرش دستباف روستایی استان اصفهان بیان کرد: در حال حاضر در استان اصفهان 300 هزار بافنده فرش وجود دارد و این در حالی است که در همین زمان 900 هزار مترمربع فرش در استان بافته می‌شود.

شهبازی گفت: در استان اصفهان بیش از 10 سبک فرش بافی وجود دارد که از این تعداد 3 سبک آن در سیاهه آثار جهانی به ثبت رسیده و «فرش یلمه سمیرم» نیز در آستانه پیوستن به این فهرست است.

وی عنوان کرد: فرش منشور چند وجهی در معرفی فرهنگ و تمدن ایرانی است و در حوزه اقتصاد مقاومتی نیز کاربرد زیادی داشته و می‌تواند زمینه اشتغال و کسب درآمد برای افراد زیادی را ایجاد کند.

مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید کننده فرش دستباف روستایی استان اصفهان اذعان کرد: با وجود اهمیت فوق العاده هنر فرش بافی در کشور و تأثیرات آن در اقتصاد و معیشت مردم، هیچ یک از کمیسیون‌های مجلس به آن اختصاص نیافته و بدتر از همه اینکه در برنامه ششم توسعه نیز هیچ بندی برای حمایت از آن پیشبینی نشده است.

شهبازی وجود معضلاتی در بیمه فرشبافان را از جمله دیگر معضلات صنفی آنان برشمرد و افزود: متأسفانه افرادی که سالیان زیادی بیمه فرشبافی را پرداخت کرده‌اند اگر به هر دلیلی نتوانند حق بیمه خود را پرداخت کنند و با به دلایلی همچون بیماری یا زایمان قادر به ادامه فرشبافی نباشند، بلافاصله بیمه آنها قطع می‌شود، این در حالی است که همه سنوات پرداخت حق بیمه آنها نیز کَأن لَم یَکن تلقی می‌شود.

وی ادامه داد: اخذ مالیات نیز معضل دیگری است که فعالان این بخش با آن مواجه هستند، بسیاری از فرش فروشان باوجود کسادی بازار و عدم فروش فرش، باز هم مشمول پرداخت مالیات می‌شوند، ادامه این رویه از سوی اداره مالیاتی باعث شده که به عنوان مثال بسیاری از فرش فروشان «بازار حکیم اصفهان» اقدام به تغییر شغل یا تعطیلی مغازه خود کنند.

مدیرعامل اتحادیه شرکتهای تعاونی تولید کننده فرش دستباف روستایی استان اصفهان با اشاره به فعالیت 10 میلیون نفر در صنعت فرشبافی در کشور، عنوان کرد: این تعداد شامل همه افرادی است که از مرحله تهیه پشم تا فروش فرش فعالیت می‌کنند.

شهبازی گفت: فرشهای اصفهان و نایین به ترتیب در جایگاه نخست و دوم برترین انواع فرش در استان قرار دارند.

احمد سالک – نایب رییس اول کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه با تأکید بر ضرورت عزم جدی نمایندگان استان در احیای هنر فرشبافی اصفهان، عنوان کرد: اگر بخواهیم در زمینه اقتصاد مقاومتی حضور فعالی داشته باشیم باید هنر فرشبافی را رونق دهیم.

وی اظهار کرد: استان اصفهان ظرفیت اجرای طرحهای پایلوت کشوری در حمایت از هنر فرشبافی را دارد و به همین دلیل باید خلاءهای قانونی در این زمینه برطرف شود.

عباسعلی پوربافرانی – نماینده مردم نایین و عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز، اظهار کرد: اتخاذ تصمیات اشتباه در حوزه مدیریت هنر فرشبافی در گشذته مشکلاتی را ایجاد کرده، بخشنامه اخیر اداره صنعت معدن تجارت نیز باعث ایجاد رکود بیشتر در بازار این هنر می‌شود.

وی بیان کرد: متأسفانه ما برای ایجاد آرایشگاه تسهیلات در اختیار افراد قرار می‌دهیم اما برای حمایت از فرشبافان که بخش مهمی از میراث کشور را حفظ می‌کنند، تسهیلاتی ابلاغ نشده است.

محسن کوهکن – نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه عنوان کرد: متأسفانه شواهدی موجود است که رانتهای گسترده و دلالان در برخی از عرصه‌ها باعث رونق و در برخی از عرصه‌ها باعث رکود در بازار صنایع و حرفه‌های مختلف شده‌اند.
وی ادامه داد: در برخی از زمینه‌ها همانند شیلات شاهد رونق بازار هستیم اما در عرصه‌هایی همانند فرشبافی یا پرورش زنبور عسل با رکود مواجه هستیم.

نماینده مردم لنجان در مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: متأسفانه واسطه‌ها باعث تضعیف بازار پر رونق برخی از محصولاتی می‌شوند که کشور در آنها مستقل است بنابراین باید برای بررسی این معضلات اینگونه از بخشها با بدبینی وارد عمل شویم.

حمیدرضا فولادگر – عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه گفت: مسائل مربوط به فرش در بخشهای مختلفی قابل طرح و پیگیری است، بنابراین لازم است که این هنر از حوزه صنایع دستی فراتر رفته و با دیدگاهی جامع درباره آن بحث شود.
وی عنوان کرد: ایجاد مرکز ملی فرش نیز اقدامی در راستای حمایت و احیای این هنر بوده است؛ فرش یکی از مهمترین ویژگی‌های فرهنگی استان اصفهان در مناطق مختلف است و برای رونق بازار این محصول باید زمینه‌های صادرات آن را افزایش دهیم زیرا ظرفیت خرید فرش در بازار داخلی محدود است.


خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

۲۰ سال بی مهری با صنعت فرش دستباف

۲۰ سال بی مهری با صنعت فرش دستباف

هنر صنعت فرش دستباف تنها صنعت بومی سازی شده کشور است که تا چندین سال گذشته صادرات یک میلیادر دلاری را در کارنامه داشت و حدود هشت میلیون نفر از آن ارتزاق می کردند ، اما اکنون این صنعت ۲۰ سال است که با بی مهری مواجه بوده است.

۲۰ سال بی مهری با صنعت فرش دستباف


به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، عبداله بهرامی،مدیرعامل و عضو هیات مدیره اتحادیه سراسری تعاونی‌های تولیدکنندگان فرش دستباف کشور طی یادداشتی با اشاره به اینکه هنر صنعت فرش دستباف با چند میلیون اشتغال سالهاست که از نبود حمایت دولت مردان ضجه می زند برای خبرگزاری تسنیم نوشت: هنر صنعت فرش دستباف تنها صنعت بومی سازی شده کشور است که تا چندین سال گذشته صادرات یک میلیادر دلاری را در کارنامه داشت و حدود هشت میلیون نفر از آن ارتزاق می کردند و بنا به اعتقاد دوست و دشمن جهانیان ایران را با فرش و فرش را با ایران می شناسند.

با این اوصاف و با توجه به منویات مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد مقاومتی شاهد هستیم که این هنر صنعت بسیار مهم که نمونه بارزی از اقتصاد مقاومتی است چگونه مورد بی مهری مسولان امر قرار گرفته است از چالش های دهه 70 ( پیمان سپاری ) تا برسد به نرخ ارز و عدم حمایت از نوقان داران ، کشاورزان ، صنعت نساجی کشور ، بیمه قالیبافان ، تحریم ها ، تبلیغات فرش ماشینی از صدا و سیما و ... همه این مواردی یکی پس از دیگری تیشه بر بدنه نحیف این هنر صنعت زده است .

کسی نیست که بگوید مگر می شود کشوری با این پیشینه و با این همه گنجینه طرح و نقش و استاد مجرب چرا باید صادرات آن به یک سوم کاهش یابد دولت ها برای ایجاد اشتغال در صنابع پتروشیمی و شهرهای بزرگ و کوچک برای هر نفر حداقل 270 میلیون تومان تا یک میلیارد تومان سرمایه گذاری حاضراست بکنند اما حاضر نیستند برای حفظ و استمرار اشتغال در این هنر صنعت حداقل یارانه بیمه درمانی تامین اجتماعی این قشر شرافتمند را تقبل کنند ، حاضر نیستند به طراحان و دانش آموختگان سرمایه ای اعطا کنند تا بتواند توان علمی خود را با بازار کار درهم آمیزد و رشد و توسعه در بخش ایجاد کنند .

شاهد هستیم کشور هایی که در تولید فرش حرف چندانی برای گفتن نداشتند حالا دارند جای ما در بازارهای خارجی را میگیرند مسولان می بینند و خاموش نشستند تا روز برگزاری ختم هنر صنعت فرش دستباف فرا برسد و برای آن نوحه خوانی کنند ، فرش دستباف یعنی ارز آوری ، اشتغال ، افتخار ، رزق و روزی حلال ، تثبیت اسکان روستاییان ، امنیت اجتماعی و فخر جهانی ، یکی از مهمترین دغدغه ها و نیاز های قالیبافان و دست اندر کاران هنر صنعت فرش دستباف موضوع بهره مندی از بیمه درمانی تامین اجتماعی است که همچنانکه شاهد هستیم بیش از نصف قالیبافان کشور هنوز از این اولین نیاز و خواسته بر حق یک صنعتگر بی بهره اند. دولت مردان بدانند که با این بی مهری ها دارند چه سرمایه بزرگ انسانی ، اجتماعی را نادیده می گیرند .


خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

مهاباد جزو پنج پایگاه تولید فرش آذربایجان غربی

مهاباد جزو پنج پایگاه تولید فرش آذربایجان غربی

قالی مهاباد

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکزمهاباد، رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در گفتگو با خبر مهاباد گفت: بوکان،تکاب، خوی و ارومیه دیگر شهرستانهای عمده در تولید فرش اند.
درویشی با بیان اینکه کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی خریداران فرش های دستباف آذربایجان غربی هستند افزود: هر سال 290 هزار مترمربع فرش دستباف در استان تولید می شود که این میزان 5 درصد تولید فرش دستباف در کشور است.

وی اضافه کرد طبق آخرین آمار70 هزار نفر در 161 کارگاه فرش بافی فعالیت می کنند.


خبرنامه کارایان

ادامه مطلب

نمایشگاهی از بافته‌های ذهنی ایلیاتی

نمایشگاهی از بافته‌های ذهنی ایلیاتی

دست بافته‌های ایلیاتی که به صورت فی البداهه بافته می‌شوند و آن را «ذهنی بافت» می‌نامند، توسط ناصر پرهیزگار، استاد دست بافته‌های ایلیاتی به نمایش درآمده است.

نمایشگاهی از بافته‌های ذهنی ایلیاتی

به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی معاونت صنایع دستی سازمان کشور، ناصر پرهیزگار سابقه‌ای ۳۵ ساله در این حرفه دارد، در چندین نمایشگاه داخلی و خارجی شرکت کرده و صادرات و فروش این «بافته‌های داری» را در خارج از کشور برعهده دارد.

پرهیزگار درباره این رشته گفت: گلیم بافی بخش مهمی از میراث فرهنگی و هنر بومی و اقلیمی ما است. شناخت آن برای کسانی که می‌خواهند هویت فرهنگی و پیشینه هنر اقوام ایرانی را بازشناسند، ضروری است. گلیم بعنوان زیر انداز، کالایی است که ارزش مصرفی دارد اما فراتر از آن بعنوان بازتاب تجسمی ذهنیت بافنده دارای ارزش هنری نیز هست. نکته جالب اینکه بافت گلیم فی البداهه است، به همین جهت آن را «ذهنی بافت» می‌نامند.

او ادامه داد: گاه طرح‌ها در گلیم، دارای اشکال هندسی و گاه بصورت گُل، پرنده و حیوانات است. بعضی اشکال و رنگ‌ها دارای معانی نمادی و اعتقادی روستایی و عشایری ایران هستند. شتر نشانه ثروت، ماهی نشانه خوشبختی، طاووس نشانه آرزوها و آبی آسمانی رنگ ملی ایران باستان، قرمز رنگ شادی، سبز رنگ بهار و تولد دوباره و... است.

این استاد دست بافته‌های ایلیاتی افزود: فرش و گلیم دستبافت هنری جادویی و چیزی بیش از یک کالای صنعتی است، اثری هنری که با عشق و نیروی خلاقیت بافته می‌شود. از این رو هرگز مستهلک نمی‌شود و با گذشت زمان بر قدمت و ارزشش افزوده شده و اصالت بیشتری پیدا می‌کند. بنابراین خرید قالی و گلیم فقط جنبه تزیینی یا هنری ندارد بلکه بعنوان پس انداز، جنبه سرمایه گذاری نیز دارد. انواع زیرانداز، جلو بخاری، رویه برای بوفه، کاناپه، تخت و میز، پرده و آویز دیوار از مصارف گلیم است که من در این نمایشگاه سعی کردم ضمن نمایش انواع بافته‌های سنتی گلیم، موارد مصرف نوینی از آنها منطبق با مصارف زندگی شهری را ارائه دهم.

سفره و نمکدان از جمله اصیل‌ترین بافته‌های عشایر ایران است که در این نمایشگاه نیز به نمایش گذاشته شده‌اند. اهمیت و اصالت این دست بافته‌ها در این است که به طریق ذهنی و به انگیزه نیاز و مصرف شخصی بافته می‌شوند. از سفره برای نگهداری چینه‌های خمیر و سپس هوا دهی نان‌های داغ استفاده می‌شود. سفره‌ها اغلب ساده بافت و با رنگ طبیعی پشم شتر یا گوسفند بافته می‌شوند.

از نمکدان برای حمل نمک و نگهداری آن استفاده می‌شود، نمکدان بدنه‌ای در ابعاد توپره با گردنی باریک و دهانه‌ای تنگ دارد. نمک در فرهنگ عشایر ماده‌ای حیانی و نشانه برکت است. اگرچه امروزه در زندگی شهری این دست بافته (سفره و نمکدان) کارکرد گذشته را ندارد اما نمادی سنتی، نشانه خیر برکت و پیوند میان گذشته و حال است.

این نمایشگاه به حمایت دفتر صادرات معاونت صنایع دستی از ۱۵ تا ۱۹ آبان ماه در ساختمان شماره ۱ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از ساعت ۹صبح تا ۱۶ عصر پذیرای علاقمندان است.



خبرنامه کارایان

ادامه مطلب