طرح جوشقانی در قالی ایران

طرح جوشقانی یکی از قدیمی ترین طرح های قالیبافی و فرش دستباف ایران است که در این مورد در کتاب «قالی ایران» و به نقل مستقیم آمده است:

(صفحه 59)
طرح جوشقانی

مدت دو قرن (شاید هم بیشتر) است که این طرح در روستایی به همین نام بافته می شود و هنوز بافت آن در این ناحيه رواج دارد. تصاویر ۶- ۳۶۵ این طرح را نشان می دهد. در انواع طرح جوشقانی اختلافاتی مشاهده می شود، به این معنی که بعضی اوقات ترنج را حذف کرده اند و در موارد دیگر از لچک ها صرفنظر شده است. و در برخی موارد هیچ یک را به کار نبرده اند. ولی نقوش اصلی و حاشیه ها مدتی برابر با چندین نسل است که تغییری نکرده است. در بعضی موارد اشكال لوزی که در گوشه قرار گرفته (تصویر ۳۶۷) در سراسر متن تکرار می شود، گاه با خطوط مجزا کننده همراه است و گاه بدون آن ظاهر می شود.
این طرح مورد علاقه مردم ایران است. شخص، آن را در جاهایی می بیند که ابدا انتظار ندارد. مثلا در سال ۱۹۱۵، که مدت یک ماه در کاشان اقامت داشتم، با استاد قالیبافی برخورد کردم که چنان با این طرح پیوستگی پیدا کرده بود که جز آن طرحی دیگر نمی بافت، مدتی برابر با چندین نسل است که نسخه ساده شده آن در روستای ریحان در ناحیه کمره (نقشه ۴) و باز نسخه ساده تر آن در محال و مشک آباد واقع در اراک بافته می شود. در تبریز و همدان و گاه گاهی در ناحیه هریس نیز مورد استفاده قرار می گیرد. ولی در خراسان و کرمان و فارس به کلی ناشناخته است.


اطلاعات منبع:
کتاب قالی ایران
مولف: سسیل ادواردز
مترجم: مهین دخت صبا
ناشر: فرهنگسرا
چاپ دوم: 1370
صفحه نقل شده: 59


نقشه قالیبافی اراک

قالی جوشقانی

ادامه مطلب