معاون امور اقتصادی و بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس گفت: توجه به شیوه های نوین بازاریابی در تجارت فرش دستباف امری ضرورتی و اجتناب ناپذیر است.



به گزارش ایرنا وحید رضا محمود زاده، در آیین معارفه رئیس جدید اداره فرش این سازمان در شیراز افزود: ایجاد فرصت های جدید کسب و کار در حوزه فرش دستباف، ایجاد و توسعه مجتمع ها و کارگاه های تولید متمرکز فرش دستباف، نیاز شناسی بازارهای مصرف، کسب مهارت های مربوط به بازاریابی، احیا، شناسایی و حضور مناسب در بازارهای هدف صادراتی از جمله برنامه های سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس برای تحقق اقتصاد مقاومتی است.

وی، بر استفاده از شیوه ها و ابزارهای روز در تجارت و ضرورت فراگیری تجارت الکترونیک توسط تجار و فروشندگان فرش دستباف و همچنین استمرار این آموزش ها به عنوان یکی از اولویت های جدی این سازمان تاکید کرد.

او ادامه داد: با هدف رونق بازار فروش فرش دستباف باید با افزایش تبلیغات و ایجاد زیرساخت های لازم برای توسعه صادرات اقدام های لازم به عمل آید.

معاون امور اقتصادی و بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس، محور قرار گرفتن توسعه صادرات فرش دستباف را نیز امری ضروری دانست و بیان کرد: با توسعه صادرات فرش دستباف، فروش این هنر دستی افزایش می یابد و با رونق فروش آن زمینه توسعه و رونق تولید نیز فراهم می شود.

محمود زاده ادامه داد: ایجاد شرایط لازم برای گسترش تولید فرش دستباف در فارس، موجب رونق اقتصادی فعالیت های این عرصه می شود.

در این آیین نیکرام منطقی به عنوان رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت فارس معرفی و از خدمات مجید عباسی رئیس پیشین این اداره تقدیر شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران؛ در این جلسه کاظمی سرپرست معاونت امور تولید مرکز ملی فرش ایران بر پیگیری نیازهای آموزشی، بیمه های قالیبافی، توجه به سلامت بافندگان و بهداشت فضای کاری و همچنین بهره مندی از تسهیلات بانکی از سوی این مرکز تاکید کرد.

وی همچنین فعالیت های اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت همدان را در ایجاد فضای همکاری با مجموعه مدیریتی استان و تعامل مناسب با تشکلهای فرش و پیگیری مفاد تفاهمنامه ها ارزشمند دانست.

در این جلسه رییس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان همدان با اشاره بر ضرورت هم افزایی توانمندیهای اعضا در اصلاح ساختار تعاونی ها و هدایت به سمت تولید فرش متناسب با سلیقه بازار؛ تاکید کرد که هیات مدیره تعاونی همواره باید در چارچوب اساسنامه در جهت منافع اعضا تلاش کند.

بابایی، از مهلت تعیین شده برای راه اندازی مجدد تعاونی فرش در شهرستانهای رزن و بهار خبر داد و اعلام کرد: در شهرستان فامنین نیز رایزنی لازم برای ایجاد تعاونی صورت گرفته است.

شیخ علیان رییس اتحادیه فرش استان نیز با بیان اینکه ارتباط خوبی با اتحادیه مرکزی داریم گفت: که انتظار می رود اتحادیه مرکزی حمایت گسترده تری از تشکلهای فرش دستباف استانها و شهرستانها به ویژه در بحث خرید محصولات و تامین مواد اولیه داشته باشد.

در این جلسه بر اجرای مفاد اساسنامه به ویژه در تعیین صلاحیت فنی و تخصصی ارکان تصمیم گیر و مدیریتی تاکید شد و همچنین مقرر شد جلسات هیات مدیره تعاونی فرش در سطح استان به طور منظم تشکیل شود.

ورامین در50 کیلومتری جنوب شرقی تهران و در مسیر جاده مشهد.یکی از مراکز پادشاهی مغولها در قرن سیزدهم وچهاردهم است.
بناهای تاریخی معماری این شهر تا به امروز نیز باقی مانده اند.
در گذشته ای نه چندان دور،این شهر تبدیل به مرکز مهم قالی بافی شمال ایران شد.قالی ها و گلیم های آن در بازار و خصوصا بازارهای تهران دارای کیفیت بالایی می باشند.
قالیچه های کوچکی که در ازمنه قدیم توسط عشایر بافته شده اکنون به ندرت یافت می شوند.
ابعاد:بیشتر قالی های در اندازه مخصوص اطاق 3*2 متر و بالاتر از 10 متر مربع می باشند.کناره های قدیمی عشایری در اندازه 2 متر مربع نادر هستند.
رنگها:نیلی،قرمز تیره گرم و گاه آبی سلطنتی اغلب رنگهای زمینه را تشکیل می دهند.بژ روشن،قهوه ای،قرمز و مخلوطی در این رنگها،طلایی و گاه سبز برای آرایش و طرحهای داخلی قالی استفاده می شوند.
از تکرار گل های تزینی و میناخانی برای بافت استفاده می شود.
ترکیب: تار و پود بیشتر از کتان است و،قالیچه های عشایری پودهای پشمی دارند.
گره:گره فارسی بسیار ظریف از 2500تا3500 گره در هر دسی متر مربع.قالیهای عشایری در هر دسی متر مربع 2500گره دارند.
پرز:پشم مرغوب،کم گوشت چیده می شوند پرز قالیچه های عشایر کمی بلندتر چیده میشود.
کیفیت:نه تنها قالیهای بافته شده در کارگاه های شهری بلکه قالیچه های عشایری نیز دارای کیفیت بسیار عالی و دوامی بی اندازه می باشند.

كرمان در دورانهای گذشته معروفيت زيادی در زمينه توليد پارچه داشته است. به ويژه در دوران حكومت شاه عباس صفوی؛ و مهين امر باعث گرديد تا عده ای به اين باور برسند كه قاليهای كرمان از صنعت نساجی، به ويژه شال بافی تولد يافته و به اين ترتيب اين انديشه را استوار می سازند كه سابقه قاليبافی كرمان حداقل چهار قرن می باشد. اما اين عقيده توهمی بيش نيست. اگرچه شايد قديمی ترين فرشهای كرمان قدمتی بيش از چهارصد سال نداشته باشند، اما بررسی طرح و ويژگيهای قالی كرمان سابقه ای بيش از يك هزار سال را برای آن رقم می زند. وجود قديمی ترين نوع گره های به كار رفته در فرش پرزدار كه امروزه به بی گره بافی شهرت يافته و متاسفانه بلای خانمان سوز قالی كرمان گشته ثابت می كند كه اين منطقه در حفظ يكی از ويژگيهای بافت فرشهای كهن سهم مهمی داشته است. چه امروز می دانيم بسياری از فرشهای كهن ايران با شيوه گره u يا vبافته می شدند و آثار آن را می توان در فرشهای قديم مصر كه متاثر از فرشهای ايرانی است به وضوح مشاهده كرد. از طرف ديگر استفاده از شيوه سه پود بين دورج بافت، ويژگی قاليهای كهن ايران است كه بارزترين نمونه آن قالی پازيريك می باشد و ما اين ويژگی را امروز هم در قاليهای كرمان می بينيم. در كنار اين آثار؛ هنوز هم می توان قديمی ترين نوع دارهای قاليبافی را كه بقايايی از اولين دارهای عمودی در بافت قالی گره دار می باشند -هرچند به تعدادبسيار معدود- در برخی مناطق كرمان ديد.



از همه اين عوامل كه بگذريم وجود طراحان و نقاشان قابل و استادانی كه از اوايل دوران قاجار در اين منطقه به كار طراحی نقش فرش و مينياتور و... پرداخته اند، آنهم طراحانی كه سرآمد طراحان عصر خود بوده اند، نمی تواند بدون هيچگونه پشتوانه محكم قدمت طولانی باشد. همه اين عوامل چنانكه بايد به گونه ای دست به دست هم می دهند تا سابقه ای چند هزار ساله برای فرش كرمان رقم خورد. همچنين سوابق ريسندگی و بافندگی در اين منطقه بسيار است. كرمان در دوران گذشته معروفيت بسياری در توليد پارچه داشته است. مخصوصا" در دوران شاه عباس اين رونق دو چندان شد. اما پس از سقوط سلسله صفويه و دوران جنگ و جدال افشار و زنديه، ركود در توليد مواد خام بخصوص ابريشم و به طور كلی در صنايع نساجی ايران پديد آمد. اما با تمامی اين جنگها، كرمان تا اواسط دوران قاجار، يكی از بزرگترين مراكز توليد منسوجات به خصوص پارچه های ابريشمی بوده است. از مهمترين آنها شالهای پشمی و پارچه های ساده كرباس در قديم و پته های زيبا را می توان نام برد. اما اگر در سالهای اخير كمتر به هنر پارچه بافی اهميت داده شده، دليل اصلی اش توسعه صنعت قاليبافی در اين استان می باشد. كه قرن 20 اوج شكوفايی اين هنر بوده است. در قرن گذشته كرمان يكی از توليدكنندگان عمده شالهايی بود كه در اروپا و مخصوصا" انگلستان معروفيت بسيار و طرفداران زيادی داشت ولی پس از آنكه كاربرد شال و پارچه خهای مشابه منسوخ شد و هم چنين رقابت با پارچه های ارزان قديمی كه نساجان انگليسی به ايران می فرستاند، باعث شد تا كرمانيان به قاليبافی بيشتر روی آورند.


كرمان از اولين شهرهای ايران است كه به عقيده نگارنده به علت شهرت بالای بافندگان آن در ريسندگی و بافندگی، مورد توجه شركتهای خارجی قرار گرفت و اقدام به تاسيس كارگاههای قاليبافی برای بازارهای غرب نمودند. شركتهای انگليسی، ايتاليايی و آمريكايی در اواخر قرن 19 ميلادی رونق فراوانی برای قالی كرمان به ارمغان اوردند. شركت انگليسی توليدكنندگان قالی شرق OCM و شركت معروف عطيه بوروس از مهمترين و بزرگترين اين شركتها بودند.
مهمترين مراكز قاليبافی استان كرمان:
كليه فرشهای استان كرمان را می توان به دو گروه فرشهای شهری باف و عشايری تقسيم كرد كه كرمان مهمترين مركز توليد فرشهای شهری باف و سيرجان مهمترين مركز عرضه فرشهای عشايری می باشند. به غير از كرمان شهرهای ديگری مانند رفسنجان، راور، بردسير، گلباف، بافت و زرند از مهمترين مراكز قاليبافی شهری می باشند كه به معرفی مهمترين آنان می پردازيم.

شهر كرمان و سوابق تاريخی آن:
كرمان از شهرهای قديمی و تاريخی ايران است. حمزه اصفهانی بنای شهر را به اردشير بابكان نسبت می دهد كه آنجا را به همين مناسبت اردشير ناميدند. اين شهر مقر حكومت آل بويه، سلاجقه كرمان، خوارزمشاهيان و قراختائيان بوده و بر اثر حملات امير تيمور، افاغنه و بخصوص آغامحمد خان قاجار صدمات زيادی را متحمل شد.

آثار تاريخی شهر كرمان عبارتند از:
گنبد جبليه كه بنای آنرا به دوران سلجوقيان نسبت می دهند، مسجد جامع يا مظفری كه از بناهای تاريخی قرن هشتم می باشد و همچنين مزار مشتاق علی شاه و حمام و بازار ابراهيم خان (ظهير الدوله) كه متعلق به دوره قاجاريه می باشد.

مراكز بافت فرش شهری استان كرمان:

از ميان مراكز شهری باف قالی كرمان، منطقه راور در صدر ساير شهرها قرار دارد. روستاهای فيض آباد و طرز از مهمتری روستاهای اطراف راور می باشند كه به همراه روستاهای اسماعيل آباد، يوسف آباد، جلال آباد و تقی آباد در شمال و همچنين روستاهای ريحان، تاشك، بقيجان و خورند در جنوب از مهمترين مراكز قاليبافی حوزه راور می باشند. شهر راور خود نيز از كانونهای قديمی فرشبافی كرمان می باشد. عباس خان نخعی و پنجعلی خان نخعی از توليدكنندگان بسيار مشهور قديم راور بوده اند. و همچنين شركتهای خارجی عطيه بوروس و حتی شادروان احمد يزدان پناه ( ديلمقانی) در منطقه راور به توليد قالی اشتغال داشته اند. ناحيه گلباف از ديگر مراكز قاليبافی شهرستان كرمان می باشد كه روستاهای فندقا و تيركان ا ز مهمترين مراكز قاليبافی حومه آن هستند. بخش ماهان كرمان به همراه روستای محی آباد، غنات غستان، لنكر، چوپار و دستجرد از ديگر مناطق قاليبافی حوزه شهرستان كرمان می باشند. شهر رفسنجان نيز از مناطق خوشنام فرشبافی شهری استان كرمان است كه از ديرباز شركتهای خارجی نيز فعاليتهای فرشبافی خود را در آن گسترش داده بودند. فرش امروز رفسنجان تفاوت چندانی از نظر رنگ و طرح با ساير مراكز شهربافی استان ندارد. اما رواج طرحهای سبك نايين در شمال و شمال شرقی آن در روستاهايی نظير داوران، دره در، دره تاج و... قابل ذكر است كه تا اين لحظه ادامه دارد. قاليهای شهر بردسير بخصوص منطقه معروف قريه العرب ( كه در ميان عوام به قيط العرب شهرت يافته) از مشهورترين قاليهای قديم شهر باف اين استان بوده است كه امروزه از بعد كيفی دچار كاستي های شديدی است و نمی تواند گذشته پرآوازه خود را داشته باشد.

در انگلستان از منسوجات برای کفپوش محل اقامت تا اواسط قرن 18 به ندرت استفاده می شد.تا قبل از انقلاب صنعتی در اواسط قرن 19 انواع فرش ها تنها در اختیار خاندان های سلطنتی و ثروتمند بود.با این حال تعداد کمی از این خاندان ها سلطنتی در لیست خود فرشهای شرقی داشتند.به طور مثال در قرن 13 یکی از اشراف انگلستان از پهن شدن فرش در قصر خود شگفت زده شد.در قرن وسطی استفاده از فرش تنها در کف کلیسا متداول بود و عامه مردم از فرش به عنوان روانداز میزها استفاده می کردند.
فرش انگلستان از قرن هیجدهم کوشید تا در زمینه طرح به استقلال مشخصی در قیاس با فرش های فرانسه دست یابد.در این زمینه به کارگیری رنگهای سبز،زرد طلایی،دارچینی و مسی نوعی استقلال طلبی در مقایسه با فرش های فرانسوی محسوب می گردید.در فرش انگلستان اصولا به غیر از دوره ای که طراحی فرش تحت تاثیر قالی های ترکی-عثمانی بود نقوش هندسی و شکسته جایگاهی پیدا نکرد.

آغاز فرشبافی در انگلستان
پارچه های انگلیسی از قرن 12 توسط مهاجرین فلاندری در این جزیره تولید می شد.با این حال شهرت این پارچه ها به اوایل قرن پانزدهم باز می گردد.درست زمانی که فلیپ نیکو،دوک بورگونی،در دامنه شرقی فرانسه فوت کرد و دوک نشین فلاندر جنوبی به زوال افتاد و بافندگان آن چاره ای جز کوچ به انگلستان نداشتند.فلیپ نیکو اولین دوک بورگونی محسوب می شد که از وابستگی دیرینه خاندان خود با فرانسویان چشم پوشی کرد و خود و دوک نشین اش را متحد انگلستان ساخت.او در راه هنر بسیار کوشید و بورگونی را پس ایتالیا کانون هنر مغرب زمین کرد.
اما به نظر می رسد تولید فرش گره دار به صورت کپی از فرش های شرقی توسط فلاندری های مهاجر به انگلستان از قرن 16 آغاز شده باشد.از فرش های بجای مانده از این دوران که متعلق به سالهای 1570 تا 1630 می باشد می توان این کپی سازی ها را که با دو هدف مشخص انجام می شده است،بررسی کرد.این دو هدف عبارتند از:
الف-تقلید کردن از طرح های هندسی آناتولی و ترکیه عثمانی
ب-ترکیب کردن طرح های هند-ایرانی با تزئینات دوره الیزابت

اولین فرش های انگلستان
در اوایل قرن 16 کاردینال ولسی(wolsey) اولین بازرگانی بود که نسبت به ورود فرشهای ایرانی و عمدتا ترکی-عثمانی به انگلستان اقدام نمود.برخی از فرش های او اختصاصا برای دربار همپتون (Hampton) تهیه و وارد شدند.کپی برداری و بافت در انگلستان براساس این فرشها از سال 1550 و دوران حکومت ادوارد پنجم آغاز شد.از مطرح ترین نمونه فرش هایی که در این دوران تولید شده است می توان به فرش معروف ورولم (verulum) که در سال 1570 و بعنوان هدیه برای الیزابت رجینا بافته شد اشاره کرد.این فرش در ایپسویچ و به سفارش دوک ورلم که حاکم منطقه هرتفوردشایر بود بافته شده است.در قسمت کناری سمت چپ زمینه این فرش نشان رسمی منطقه ایپسویچ و در قسمت کناری سمت راست زمینه آن نشان خاندان سلطنتی هاربوتل (Harbottle) بافته شده است. درمرکز فرش نیز آرم سلطنتی الیزابت با مخفف (ER) که تعبیری از الیزابت رجینا می باشد قرار دارد.تاریخ بافت این فرش به وضوح در مرکز زمینه طرح مشهود است.
عمده بافندگان در قرن 16 در جنوب شرقی انگلستان و در منطقه نوریچ متمرکز شده بودند. از آرم ها و نشان های باقی مانده روی این فرش ها می توان قدمت آنها را تعیین کرد.

به گزارش روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران، در این دیدار رییس مرکز ملی فرش ایران با اشاره به پیشینه بندر هافن به عنوان قطب تجاری و صادراتی فرش ایران در اروپا و حضور پرتعداد بازرگانان فرش دستباف ایران در هامبورگ خواستار توجه و همراهی ویژه سرکنسولگری در این حوزه شد.

کارگر با اشاره به پروژه تبلیغات اروپایی فرش ایران با محوریت آلمان که قرار است با همکاری اتحادیه واردکنندگان فرش ایران در اروپا و با نظارت سفارت و سرکنسولگری کشورمان در آلمان به انجام برسد از لزوم توجه و همراهی تا دستیابی به نتیجه مطلوب سخن گفت.

سیدان؛ سرکنسول جدید جمهوری اسلامی ایران در هامبورگ نیز که قرار است به زودی راهی محل ماموریت خود شود در این دیدار بر آمادگی خود برای یاری و تسهیل امر فعالان فرش ایران در هامبورگ تاکید کرد.